| Odsłony: 843
/ 0
[2021.03.19] Pożegnanie Kol. Mariana Zająca
OSTATNIE P O Ż E G N A N I E
Pan pułkownik w st. spocz. Marian Z A J Ą C
ZMARŁ : DNIA 15 .03 . 2021 rok w Kołobrzegu
SZANOWNA R O D Z I N O !
SZANOWNI ZNAJOMI I PRZYJACIELE !
POGRĄŻENI W WIELKIM BÓLU I SMUTKU , DZISIAJ ŻEGNAMY NA ZAWSZE , NIEODŻAŁOWANEGO , KOCHANEGO MĘŻA , OJCA , DZIADKA , BLISKIEGO NAM WSZYSTKIM WSPANIAŁEGO CZŁOWIEKA , KOLEGĘ I PRZYJACIELA .
Marian Z A J Ą C urodził się 10 kwietnia 1928 roku w Krynicy Zdroju w powiecie Nowy Sącz, w rodzinie trzydzietnej , z ojca Józefa – pracownika administracji hotelowej i matki Tekli - szwaczki bielizny damskiej.
Od jedenastego roku życia , dane Mu było, doświadczać okrucieństw rozpętanej w 1939 roku , najokrutniejszej , ludobójczej , II wojny światowej.
Ojciec w 1939 roku wstąpił w szeregi wojska polskiego , po rozgromieniu którego , przez najeźdźców , dostał się do niewoli radzieckiej .
Szkołę podstawową rozpoczętą w 1935 roku ukończył w 1943 roku.
Dzięki sąsiadowi – burmistrzowi rozpoczął pracę w Zarządzie Zdrojowym w Krynicy - jako uczeń elektromonter. Działania wojenne na Froncie wschodnim przerwały tą , niby normalną egzystencję . Cała załoga zakładu pracy Mariana została wywieziona do przymusowej pracy przy kopaniu okopów w miejscowości Banica . Mordercza praca fizyczna o głodzie, zmusiła Go do ucieczki i ukrywania się przed konsekwencjami tego czynu. W październiku 1944 roku , ponownie został wywieziony do budowy okopów w Leluchowie , a następnie w Ruskiej Woli i Dubne Obrucne na Słowacji. Ciężka praca o głodzie, ponownie zadecydowały o Jego ucieczce wraz 16 kolegami w góry , gdzie o jeszcze większym głodzie , bez dachu nad głową ukrywali się do końca wojny na terenie w okolicach Bardiowa , na Słowacji . W tym czasie oprócz głodu , nękały Go choroby , w tym ciężko przebyty tyfus . Do domu już w wyzwolonej Polsce wrócił w miesiącu marcu 1945 roku.
Od miesiąca września 1945 do maja 1949 roku kontynuował naukę w państwowym Gimnazjum i Liceum zdobywając świadectwo dojrzałości o profilu matematyczno – fizycznym . W międzyczasie ukończył prywatny kurs kreśleń technicznych , który mocno zaważył o specjalizacji póżniejszej zawodowej służby wojskowej
Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1949 roku , rozpoczęła się dla Mariana przygoda z wojskowym mundurem .
Wcześniej , jednocześnie złożył dwa podania :
- Na upragniony kierunek studiów - architektury , w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie , do której został przyjęty , po pomyślnie zdanym egzaminie wstępnym oraz
- Prośbę o odroczenie służby wojskowej , na czas studiów , która zakończyła się tym, iż w pierwszej kolejności musiał odbyć skróconą – roczną - służbę podchorążych rezerwy w Szkolnej Baterii Oficerów Rezerwy Artylerii ( „ SBORA - 16 ‘’ , przy 12 Łużyckiej Brygadzie Artylerii Ciężkiej w Gnieżnie ).
Roczną , szkołę podchorążych ukończył z 5 lokatą , uzyskując 10.08.1950 r. pierwszy stopień oficerski - chorążego i 15.08.1950 roku ,został zdemobilizowany i przeniesiony do rezerwy .
We wrześniu 1950 r. podjał zaoczne studia geodezyjne na AGH w Krakowie , które w miesiącu kwietniu 1951 roku zostały znowu przerwane , przymusowym wcieleniem do służby wojskowej w 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej w Koszalinie .
Za dobrą lokatę ukończenia szkoły podchorążych , otrzymał prawo wyboru garnizonu . Wybrał Kołobrzeg , by zobaczyć morze , którego jeszcze nigdy nie widział .
Przebieg służby przedstawiał się następująco :
- Służbę w Kołobrzegu rozpoczął od objęcia stanowiska dowódcy plutonu dowodzenia 1 dywizjonu , 15 pułku moździerzy , które pełnił od kwietnia do listopada 1951 roku .
- Grudzień 1951 – grudzień 1952 - dowódca baterii dowodzenia 15 pułku moździerzy .
- 12. 10.1952 awansuje do stopnia podporucznika .
- Styczeń 1953 - wrzesień 1955 - oficer zwiadu 15 pułku moździerzy .
- 12. 10. 1954 awansuje do stopnia porucznika .
- Wrzesień 1955 - kwiecień 1958 - starszy pom. Szefa Szt. Art. 8 DDZ d/s rozpoznania i geodezji w Koszalinie .
- 12. 10. 1957 awansuje do stopnia kapitana .
- 1 kwietnia zawiera związek małżeński z Lucyną Węgorek, trwający
do tej pory , z którą posiadał troje dzieci : syna i dwie córki.
- Kwiecień 1958 -grudzień 1958 - dowódca baterii 120 mm moździerzy
w 32 pz w Kołobrzegu.
- Grudzień 1958 - 1961 - dowódca baterii dowodzenia 34 pa Kołobrzeg .
- Październik 1961 - wrzesień 1962 roczny kurs w WSArt. Toruń , w
- 12. 10 . 1962 awansuje do stopnia majora .
- 12.10.1962 - sierpień 1972 - Szef Rozpoznania 4 p czołgów 8 DDZ . -
- Wrzesień 1972 - grudzień 1976 - Z-ca D-cy 4 pułku art. ds. liniowych
- 12 . 10 . 1974 awansuje do stopnia podpułkownika .
- Październik 1976 - sierpień 1979 - pomocnik d-cy Centrum Szkolenia
wojsk Lądowych ds. poligonowych w Drawsku .
- Sierpień 1979 - grudzień 1980 - Starszy Oficer Sztabu CS W L w Drawsku.
- Grudzień 1980 - zwolniony w stan spoczynku .
Kolega Marian bardzo samokrytycznie określił przebieg swojej służby wojskowej.
Z tytułu pełnienia obowiązków służbowych Z-cy ds. liniowych 4 pułku artylerii , przyszło mu pełnić obowiązki dowódcy 75 Samodzielnego Armijnego Dywizjonu 120 mm haubic , który w marcu 1976 r. rozwinął mobilizacyjnie i jako jednostka wojskowa wzięła udziaŁ w dużych manewrach ze strzelaniem bojowym na poligonie w Drawsku , które to zadanie Dywizjon wykonał na ocenę dobry z plusem
Podczas całej służby wojskowej – którą traktował jako akt przymusu , gdyż jak wcześniej zaznaczyłem , jego upragnionym kierunkiem studiów była architektura, której nie osiągnął właśnie przez wojsko główną uwagę poświęcał na :
a/ utrzymaniu i zapewnieniu bytu rodzinie
b/ większość czasu poświęcał swojej pasji życiowej - Łowiectwu .
Tu w kołach : WKŁ nr 213 „ LIS ‘’ i WKŁ „ RYBITWA ‘’ , w czasie 52 lat, członkostwa w P Z Ł, przez 27 lat pełnił obowiązki łowczego bądź prezesa w obu Kołach.
Dodatkowo pełnił obowiązki w powiatowej i wojewódzkiej radzie łowieckiej jako rzeczoznawca zwierzyny płowej i strzelectwa myśliwskiego .
Za działalność na niwie łowieckiej był odznaczany wszystkimi istniejącymi w tym czasie odznaczeniami Polskiego Związku Łowieckiego .
c/ W wojsku propagował nowatorstwo i racjonalizację . Osobiście skonstruował szereg urządzeń do szkolenia i kierowania ogniem artyleryjskim.
d/ Dużo czasu poświęcał pogłębianiu własnej wiedzy wojskowej , którą starał się przekazać podwładnym i dzięki temu miał ciąg sukcesów i osiągnięć w służbie którą traktował jako źródło utrzymania. Duży sukces odnosił w organizacji i działaniu tzw. wiedzy wojskowej .
e/ Wielokrotnie brał udział w konkursach „ Mistrza Ognia Artyleryjskiego ‘’
zdobywając czołowe miejsca i tytuły „Mistrza’’ w grupie oficerów Zastępców ds. Liniowych w 1976 r. – uzyskał nagrodę Szefa Artylerii WP .
f/ Kochał sport . W młodości był hokeistą 1 ligowym w KTH Krynica . W
wojsku zaś udzielał się w 2-ch gałęziach strzelectwa :
- strzelanie z pistoletu PW-1 ,
- strzelanie do rzutków ( pięciobój )
g/ Bardzo chętnie udzielał się w pracach społecznych i akcjach na rzecz
ludności i stąd odznaczenia za zasługi dla miasta , powiatu i województwa .
Od chwili przejścia na emeryturę , aktywnie działał na niwie społecznej w środowisku wojskowym garnizonu oraz społeczności cywilnej miasta i regionu kołobrzeskiego .Szczególnie aktywnie działał w zarządach :
- Związku Żołnierzy WP Koło Nr 11 w Kołobrzegu, pełniąc funkcję Viceprezesa Koła w latach 1982 - 1986 .
- w Związku Inwalidów Wojennych Oddziału w Kołobrzegu , pełniąc
* funkcję Przewodniczącego Komisji Rewizyjnej w latach 2002 – 2014,
* funkcję Skarbnika Oddziału w latach 2014 do śmierci .
Kolega Mariam ZAJĄC - jak mało kto zasłużył się dla historii Kołobrzegu, jego mieszkańców oraz naszego środowiska wojskowego i kombatanckiego .
Za swoją służbę , wzorową pracę i działalność społeczną , został odznaczony orderami :
- KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI ,
- SREBRNYM KRZYŻEM ZASLUGI ,
- MEDALEM ZA DŁUGOLETNIE POŻYCIE MAŁŻEŃSKIE ,
- ZŁOTYM MEDALEM SIŁY ZBROJNE W SŁUŻBIE OJCZYZNY ,
- SREBRNYM MEDALEM ZA ZASŁUGI DLA OBRONNOSCI KRAJU ,
- MEDALEM PRO – PATRIA ,
- ZŁOTĄ ODZNAKĄ HONOROWĄ GRYFA ZACHODNIOPOMORSKIEGO ,
- ODZNAKĄ HONOROWĄ ZA ZASLUGI DLA WOJEW. KOSZALIŃSKIEGO ,
- ZŁOTYM MEDALEM ZA ZASŁ. DLA ŁOWIECTWA ,
- KOŁOBRZESKIM KRZYŻEM KOMBATANCKIM ,
- ODZNAKĄ ZA ZASŁUGI DLA ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ,
- KRZYŻEM 100 LAT ZIW RP ,
- MEDALEM W UZNANIU ZASŁUG DLA KOŁOBRZEGU ,
- MEDALEM 30 LECIA PL ,
- ZŁOTĄ ODZNAKĄ HONOROWĄ ZIW RP ,
W kwietniu 1990 roku awansowany do stopnia pułkownika
W imieniu wszystkich członków zrzeszonych w Oddziale Kołobrzeskim Związku Inwalidów Wojennych RP , w Związku Żołnierzy WP, Koła Nr 11 , Członków Wojskowego Koła Łowieckiego „ RYBITWA ‘’ w Kołobrzegu
pragnę przekazać Szanownej Żonie i całej Rodzinie zmarłego - wyrazy naszego bólu , żalu i współczucia .
PUŁKOWNIKU MARIANIE - C Z E Ś Ć T W O J E J P A M I Ę C I SPOCZYWAJ W POKOJU.
Prezes Zarządu Oddziału
Związku Inwalidów Wojennych RP
w Kołobrzegu
Dokument opracował Jan Przybyś – prezes Oddziału ZIW RP , na podstawie życiorysu , własnoręcznie napisanego przez Mariana ZAJĄC.
Kołobrzeg dnia 19 marca 2021 r.
opracowanie i foto: Andrzej Szymanek
