- 29 Marzec 2024    |    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
Ocena użytkowników:  / 0
SłabyŚwietny 

Zające w naszych obwodach

 

           Jak wiadomo zające od zawsze występowały w wielkich ilościach na zmiennych terenach naszego kraju a w świadomości społecznej było to zawsze jedno z najbardziej popularnych wręcz potocznych zwierząt. Już sama nazwa - zając szarak jeśli nie odniesiemy jej tylko do maści -  mówi wiele. Potwierdza to, także sposób przedstawiania zająca w wielu dziełach artystycznych i formach literackich. Zazwyczaj był pzajac wypuszczanieostrzegany jako liczny i bez specjalnie wysokiej rangi - jeszcze w średniowieczu nie był obłożony regaliami - przywilejem łowieckim i mógł polować na niego każdy - co doskonale obrazuje popularność jego występowania. Gdy czytamy stare kroniki łowieckie, ówczesnych nie zaskakują liczby pokotu zajęcy idące w dziesiątki a nawet setki, co dzisiaj wydawało by się potężnymi wielkościami. Ale takie właśnie były ówczesne realia występowania szaraka. Starsi myśliwi jeszcze pamiętają duże ilości występowania zająca, a jego zanik rozpoczynający się już w latach 70/80 (występowanie z ok. 3 mln do ok. 1 mln na terenie Polski*) gwałtownie przyspieszył w 90 (ok 620 tys w 97r.*)  by na początku nowego wieku przybrać wręcz katastrofalne rozmiary ok 500 tys. sztuk. (Ministerstwo Środowiska)

          Śmiertelność u zajęcy jest bardzo wysoka. W badaniach Pielowskiego (1975) ustalono iż śmiertelność zajęcy wynosi ok. 20 % w okresie rozrodu i 5% w okresie zimowym.Szczególnie wysoki jest ubytek młodych zajęcy od momentu urodzenia do okresu jesiennego.Ginie prawie 4 na 5 osobników urodzonych w danym roku. Te wysokie straty osobnicze są jednak we względnej równowadze z wysokim przyrostem naturalnym. Prowadzone przez Pielowskiego (1975) badania nad wpływem czynników redukcyjnych na populację zajęcy wyróżniają następujące główne czynniki będące przyczynami śmiertelności: choroby (ponad 26%), rolnictwo w tym: agrotechnika - 17 i chemizacja - 15,1%, drapieżniki 16 % (w tym lisy – 11%), pozyskanie łowieckie – 8%. Inne czynniki mają mniejsze znaczenie lecz również przyczyniają się do zwiększenia śmiertelności i są to: warunki pogodowe, komunikacja kołowa. Trudnym do ocenienia czynnikiem jest kłusownictwo.

          Pamiętam że gdy rozpoczynałem swoja myśliwską przygodę na zbiorowych polowaniach pokot wynosił od 60-80 sztuk zajęcy, było to we wczesnych latach osiemdziesiątych. Później liczba ta stopniowo malała od kilkunastu do kilku sztuk.
W związku z bardzo trudną sytuacją zająca na naszym terenie, nasze koło już od  15 lat zdecydowało o zaprzestaniu polowań na tego zwierza. Jak wskazuje praktyka jednak samo zaniechanie polowań nie wpływa na poprawę stanu populacji. Staramy się zwiększyć odstrzał głównego wroga i drapieżnika zajęcy - lisa, którego populacja w skutek masowej akcji wykładania szczepionek wzrosła w sposób niepomierny i niekontrolowany. Zupełnie beztroskie wydaje się kopiowanie zachodnich wzorców w tej kwestii. Jakby zupełnie zapomniano o naszych rodzimych sposobach gospodarowania - a patrząc na efekty wielkości współczesnych populacji zwierząt, to raczej kraje zachodnie powinny się wzorować na naszym, może nie idealnym , ale wyraźnie lepszym systemie gospodarki łowieckiej. Wrażenie takie odniosłem wielokrotnie, podczas rozmowy z myśliwymi z zachodnich krajów.

          Koło nasze poza wcześniej wymienionymi, stara się przywrócić zachwianą równowagę populacji zajęcy także w inne sposoby, a to poprzez ;

Działalność Strażników Leśnych. Od  kilkunastu już lat nasze koło próbuje zwiększyć populację zająca na naszych obwodach łowieckich poprzez działania naszych strażników łowieckich tępiących kłusownictwo i działalność drapieżników oraz dokarmianie.

Zimowe dokarmianie zajęcy. Ponadto nasze koło w przypadku występowania mroźnej surowej zimy wraz z wysoką i długotrwałą pokrywą śnieżną przeprowadza w tym okresie dokarmiane w żywność preferowaną przez zające.

Introdukcja zająców. Stosujemy przesiedlanie zajęcy na nasze terytoria. Ostatnio próbowaliśmy wsiedlić zające na terenie obwodu 31 . Przygotowaliśmy zagrodę adaptacyjną do której zostało wypuszczonych 100 sztuk małych zajączków, aby łatwiej było im się zaklimatyzować a jednocześnie ochronić tą populację przed gwałtowna konfrontacją z drapieżnikami. W tym czasie funkcjonowały wokół terenu zagrody stałe dyżury myśliwych dodatkowo chroniące przed drapieżnikami. Po okresie 3 tygodni w trakcie którego zające miały możliwość zahartować się w warunkach naturalnych zagroda adaptacyjna została zdemontowana. Według ogólnej oceny pierwszą zimę przetrwało ok 25 % introdukowanych zajęcy - co stanowi niezły wynik jak na warunki panujące na terenie łowiska. Nasi myśliwi odnotowali zauważalny wzrost występowania zajęcy w rejonie zasiedlania, choć nadal nie jest to wielkość zadowalająca. Dlatego w dalszym ciągu trwać będzie nasze nieformalne moratorium na odstrzał. Zapewne przydało by się powtórzyć zasiedlanie o ile uda się uzyskać w tej sprawie pomoc Zarządu Okręgowego PZŁ w Koszalinie o co nasze koło zabiega.

          Aczkolwiek pewnym pozostaje następujący fakt - na  naszym terenie zajęcy jest nadal bardzo mało !

          Sądzę że nasze koło powinno, mimo poczynionych do tej pory kroków, zwrócić większa uwagę na sytuację zajęcy w naszych obwodach. Zdecydowanie za mało strzelamy lisów, ale przede wszystkim powinniśmy pomyśleć o dakarmianiu wraz aplikowanymi lekarstwami, ponieważ to choroby są główną przyczyną niskiego poziomu populacji.

WYPUSZCZANIE ZAJĘCY W ZAGRODZIE ADAPTACYJNEJ

zajaczki 03zajaczki 07

zajaczki 04
zajaczki 05

 zajaczki 06zajaczki 08zajaczki 01

 Andrzej Szymanek


 *  "Przyczyny spadku populacji zająca szaraka w Polsce" Lublin, listopad 2000, Praca wykonana w 2000 roku na zmówienie Ministerstwa Środowiska przez Inwestdom S.A. w Lublinie pod kierownictwem dr hab. prof. Romana Dziedzica  - całość >> http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_04/7486301c75e776017de989221eb11496.pdf


Dodaj komentarz



!!!!! ZABEZPIECZENIE PRZED SPAMEM I ROBOTAMI INTERNETOWYMI !!!!!Joomla CAPTCHA

Gościmy na stronie ...

Odwiedza nas 61 gości oraz 0 użytkowników.

Znajdź na stronie ...